Mannen stemmen voor mannen, vrouwen stemmen voor vrouwen én mannen

Beste kiezer,

Weet jij al op wie je gaat stemmen op zondag 26 mei? Grote kans dat je jouw stem gaat geven aan een man. Hoe dat komt? Een mogelijke verklaring is dat politiek nog steeds meer als een mannenzaak gezien wordt dan als een zaak van mannen en vrouwen samen. Het stereotype beeld van een politieker blijft nog steeds de man in het pak. En die beeldvorming schudden we niet zomaar van ons af wanneer we het stemhokje betreden.

Er is ook een grote kans dat u op de lijsttrekker zal stemmen. De lijsttrekkers komen het meest prominent naar voor in de campagnes, we zien hen het vaakst in de televisiestudio’s, in de krant, op de affiches langs de weg. De lijsttrekkers zitten nog fris in uw geheugen wanneer u op 26 mei het stemhokje betreedt. Wist u dat van de 95 lijsttrekkers er slechts 36 vrouw zijn? Tot slot zullen velen onder u geen voorkeursstem uitbrengen, maar een partijstem. Weet dat een partijstem de facto ook een stem voor de lijsttrekker is, en dus in bijna twee derde van de gevallen een stem voor een mannelijke kandidaat is.

Sinds 1974 worden er in België Stem vrouw! campagnes gevoerd, om er net voor te zorgen dat kiezers in het stemhokje óók eens naar de vrouwen op de lijst kijken. De meest gehoorde reactie op Stem vrouw! campagnes is deze ‘ik stem niet voor een geslacht, ik stem bekwaam’. Laat dat nu net het punt zijn van Stem vrouw! campagnes: ervoor zorgen dat al die zeer bekwame vrouwen op de juiste plek terecht komen. Meer genderevenwicht komt de kwaliteit van de politieke besluitvorming ten goede. Gemengde teams, teams dus die bestaan uit mannen én vrouwen, presteren beter. Wist u dat zelfs de omzet van bedrijven die bestuurd worden door mannen én vrouwen meer winst boeken dan bedrijven met enkel mannen aan de top? Een gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in de politiek is geen garantie voor goed bestuur. Maar het omgekeerde is wel een zekerheid: wanneer mannen systematisch méér kans maken om verkozen te worden, systematisch méér vertegenwoordigd zijn in de regeringen, dan zit er iets goed fout. Dan weegt geslacht teveel door, en wordt er niet enkel op basis van talent geselecteerd wie er de burger mag vertegenwoordigen. 

Maar de meest evidente reden om te ijveren voor evenwicht in het beleid is wel deze: mannen en vrouwen hebben het recht om op een gelijke manier vertegenwoordigd te worden door zij die belangrijke beslissingen over hun leven nemen. Zopas nog werd in de Amerikaanse staat Alabama de strengste abortuswet van het land ingevoerd, door 25 mannen! 25 mannen hebben beslist dat vrouwen niet meer zelf over hun lichaam kunnen beslissen. Zij hebben onder elkaar ook beslist dat er geen uitzondering kan gemaakt worden voor vrouwen die slachtoffer werden van verkrachting of incest. Het kan een ver-van-mijn-bed-show lijken maar dergelijke extreme situaties tonen wel perfect aan waar het hier om gaat.

Wil u echt een bekwame stem uitbrengen? Stem dan (ook) voor een vrouw, zorg mee voor evenwicht. Dit is vooral een oproep aan de mannen. Onderzoek toont immers aan dat mannen vooral op mannen stemmen, en dat vrouwen nu al hun stemmen meer verdelen over beide geslachten[1]. Opdat vrouwen evenveel voorkeursstemmen kunnen halen als mannen, zijn er dus twee mogelijkheden. Ofwel moeten vrouwen enkel nog voor vrouwen stemmen, ofwel moeten mannen stoppen met enkel voor mannen te stemmen. De tweede optie is de betere, want wie echt bekwaam wil stemmen, wil zich toch niet laten leiden door geslacht?

Liesbeth Maris

Nationaal voorzitter van Vrouw en Maatschappij – CD&V-politica